قانون نقل‌وانتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی بین صندوق‌های بازنشستگی و تجمیع سوابق بیمه‌ای اشخاص

ماده۱ـ اصطلاحات به‌کاررفته در این قانون در معانی مشروح ذیل است:

الف ـ صندوق بازنشستگی: به کلیه سازمان‌ها و صندوق‌های بیمه‌گر فعال در حوزه بیمه‌های اجتماعی دولتی و غیردولتی اطلاق می‌شود.

ب ـ بیمه‌شده: شخصی است که در چهارچوب قوانین و مقررات مورد عمل هر یک از صندوق‌های بازنشستگی، «مشترک» صندوق محسوب می‌شود و با پرداخت حق بیمه، امکان بهره‌مندی از حقوق و مزایای قانونی را دارد.

پ ـ سوابق بیمه‌ای: مدت‌زمانی که بیمه‌شده، مشترک هر یک از صندوق‌های بازنشستگی بوده و طبق مقررات صندوق مربوط حق بیمه پرداخت‌نموده است.

ت ـ مستمری استحقاقی: وجوهی است که برابر ضوابط مورد عمل هر صندوق بازنشستگی، در صورت احراز شرایط بازنشستگی یا ازکارافتادگی به بیمه‌شده و در صورت فوت وی به بازماندگان واجد شرایط، متناسب با سنوات بیمه پردازی پرداخت می‌گردد.

ث ـ مستمری جمع: وجوهی است که مطابق ضوابط این قانون به بیمه‌شده یا بازماندگان واجد شرایط وی بر اساس تجمیع سوابق بیمه‌ای جهت برقراری مستمری به نسبت مدت‌زمان بیمه پردازی (سنوات پرداخت حق بیمه) در هر یک از صندوق‌های بازنشستگی پرداخت می‌گردد.

ج ـ صندوق مبدأ: صندوق بازنشستگی است که بیمه‌شده سابقاً به‌موجب قوانین و مقررات مربوط، مشترک آن صندوق بوده است.

چ ـ صندوق مقصد: صندوق بازنشستگی است که بیمه‌شده در زمان ارائه درخواست، مشترک فعال آن محسوب شده و قصد دارد سوابق بیمه‌ای خود را از صندوق مبدأ به این صندوق منتقل نماید.

ماده۲ـ از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این قانون، نقل‌وانتقال سوابق بیمه یا کسور بازنشستگی در مورد اشخاصی که به ­علت انتقال، استعفا، بازخرید خدمت، اخراج، انفصال دائم و همچنین تغییرات ساختاری ناشی از ادغام، انحلال و واگذاری‌ها، رابطه استخدامی آنان با کارفرمای متبوع، قطع و به‌تبع آن از عضویت و شمول صندوق بازنشستگی مربوط، خارج یا به سبب بیمه پردازی و یا تبدیل وضع استخدامی، مشترک صندوق بازنشستگی جدید شده یا بشوند، امکان‌پذیر می‌باشد.

تبصره۱ـ نقل‌وانتقال سوابق حق بیمه یا کسور بازنشستگی پس از برقراری حقوق بازنشستگی، ازکارافتادگی و یا مستمری بازماندگان از صندوق پرداخت‌کننده مستمری به سایر صندوق‌ها ممنوع است.

تبصره۲ـ کلیه اشخاصی که کسور بازنشستگی یا حق بیمه خود را به هر علت، از صندوق بازنشستگی ذی‌ربط دریافت نموده یا بنمایند، انتقال کسور بازنشستگی یا حق بیمه آنان ممنوع می‌باشد.

ماده۳ـ حق بیمه یا کسور بازنشستگی مشمولین ماده (۲) که به هر یک از صندوق‌های بیمه بازنشستگی پرداخت‌شده است، بر اساس تقاضای کتبی بیمه‌شده یا بازماندگان واجد شرایط وی پس از به‌روزرسانی از صندوق مبدأ به صندوق مقصد منتقل می‌شود. بیمه‌شده ذی‌نفع یا سایر بازماندگان قانونی واجد شرایط وی تقاضای انتقال سابقه پرداخت حق بیمه یا کسور بازنشستگی را به‌صورت کتبی به صندوق مقصد ارائه نموده و صندوق مزبور پس از بررسی و انطباق تقاضا با ضوابط و مقررات ذی‌ربط، انتقال وجوه حق بیمه یا کسور بازنشستگی را از صندوق مبدأ ظرف یک ماه تقاضا می‌نماید. صندوق مبدأ مکلف است حداکثر ظرف سه ماه از تاریخ تقاضای صندوق مقصد، وجوه قابل‌انتقال را به آن صندوق منتقل کند.

تبصره۱ـ در مواردی که به سبب تبدیل وضعیت استخدامی گروهی یا تغییرات ساختاری ناشی از ادغام، انحلال و واگذاری به‌موجب اجرای قوانین، پس از تأیید وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی بازپرداخت به‌روز حق بیمه‌ها توسط صندوق مبدأ به صندوق مقصد باعث اختلال در پیش‌بینی منابع مالی صندوق مبدأ می‌گردد، ضمن انتقال سوابق بیمه‌شده، هزینه تحمیل‌شده به صندوق مبدأ با نظارت وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تقسیط یا تهاتر خواهد شد.

تبصره۲ـ درصورتی‌که صندوق‌های مشمول این ماده طبق مقررات، علاوه بر پرداخت حقوق بازنشستگی، ازکارافتادگی اعم از کلی و جزئی و فوت، مشترکان خود را در برابر بیماری‌ها، کمک‌هزینه ازدواج، بارداری، حقوق ایام بیماری و غرامت نقص عضو، بیمه نموده باشند، هنگام انتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی به صندوق مقصد، سهم درمان به‌علاوه یک درصد (۱%) بابت مزایای یادشده از جمع وجه قابل‌انتقال، کسر می‌شود.

ماده۴ـ صندوق مبدأ مکلف است وجوه حق ­بیمه یا کسور بازنشستگی سال‌های قابل‌انتقال به صندوق مقصد را بر اساس آخرین نرخ سود اوراق مشارکت یک‌ساله اعلامی از سوی بانک مرکزی در زمان درخواست به‌صورت سالانه و با نرخ سود ساده (غیر مرکب)، محاسبه و به‌روزرسانی و به صندوق مقصد، پرداخت کند. مابه‌التفاوت مربوط به وجوه حق بیمه یا کسور بازنشستگی بر اساس آخرین حقوق و مزایای مبنای برداشت کسور بازنشستگی یا حق بیمه در صندوق مبدأ یا حقوق و مزایای مشمول کسر حق بیمه در زمان تقاضا نزد صندوق مقصد (هرکدام که بیشتر است) ضرب‌در تعداد ماه‌های سنوات قابل‌قبول در صندوق مقصد و بر اساس نرخ مورد عمل صندوق‌های بازنشستگی (قبل از تصویب این قانون) توسط صندوق مقصد محاسبه می‌گردد که پس از کسر وجوه منتقله از سوی صندوق مبدأ از بیمه‌شده اخذ می‌شود.

تبصره ـ اعتبارات لازم برای اجرای این قانون از محل منابع داخلی و سود سرمایه‌گذاری صندوق‌ها و سازمان‌های بازنشستگی و افراد ذی‌نفع تأمین می‌شود و ایثارگران تابع قوانین و مقررات خاص خود می‌باشند.

ماده۵ ـ نقل‌وانتقال حق بیمه یا کسور بازنشستگی از صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر به سایر سازمان‌ها و صندوق‌های بازنشستگی و یا بالعکس، در چهارچوب ضوابط قانونی حاکم بر صندوق مقصد، امکان‌پذیر بوده و مابه‌التفاوت وجوه حق­ بیمه یا کسور بازنشستگی این افراد مطابق ماده (۴) این قانون محاسبه و از متقاضی وصول می‌گردد.

ماده۶ ـ آن دسته از مشمولان ماده (۲) این قانون که تمایل به نقل‌وانتقال سوابق بیمه مطابق مواد (۳) و (۴) این قانون ندارند و یا به‌صورت اختیاری یا اجباری و یا به هر دلیلی از شمول قوانین و مقررات صندوق مربوط خارج شده و مشترک صندوق دیگری محسوب می‌شوند، در چهارچوب شرایط مذکور در بندهای ذیل می‌توانند درخواست برقراری «مستمری جمع» نمایند. سوابق بیمه‌ای این افراد طبق قانون، تا زمان احراز شرایط برقراری مستمری (بازنشستگی، ازکارافتادگی و فوت)، کماکان در صندوق مبدأ محفوظ می‌ماند:

الف ـ نحوه احراز شرایط برقراری مستمری با احتساب مجموع سوابق پرداخت حق بیمه نزد صندوق  مبدأ، صرفاً تابع قوانین و مقررات مورد عمل آخرین صندوق (مقصد) می‌باشد. شرط برقراری مستمری جمع ارائه درخواست از سوی بیمه‌شده و حسب مورد کارفرمای ذی‌ربط به آخرین صندوق مقصد می‌باشد .

ب ـ شناسایی بازماندگان واجد شرایط (افراد تبعی یا تحت پوشش بیمه‌شده اصلی)، برقراری و استمرار مستمری، میزان سهم و افزایش مستمری سالانه آنان، مطابق مقررات هریک از صندوق‌های بازنشستگی ذی‌ربط می‌باشد .

پ ـ میزان افزایش مستمری سالانه و شیوه برخورد با اشتغال به کار مجدد بازنشستگان و ازکارافتادگان کلی تابع قوانین هریک از صندوق‌های ذی‌ربط می‌باشد.

ت ـ میزان مستمری ماهانه قابل پرداخت در هر یک از صندوق‌های بازنشستگی به نسبت سنوات پرداخت حق بیمه و طبق ضوابط این قانون به روش زیر محاسبه می‌گردد:

«مستمری قابل پرداخت، برابر است با معدل نسبت حقوق یا دستمزد مشمول کسور هرسال به حداقل حقوق یا دستمزد همان سال طی دو سال آخر بیمه پردازی ضرب در حداقل حقوق یا دستمزد زمان بازنشستگی تقسیم‌بر سی، ضرب‌در سنوات ­بیمه­ پردازی».

ث ـ در برقراری مستمری جمع، صندوق مقصد مکلف است در صورت احراز شرایط مقرر، با احتساب مجموع ایام بیمه پردازی نزد هر یک از صندوق‌ها، نسبت به برقراری مستمری استحقاقی متناسب با سنوات بیمه ­پردازی در آن صندوق اقدام نماید. سهم هریک از صندوق‌های بازنشستگی به تناسب سوابق بیمه‌ای به‌طور مجزا و مطابق بند «ت» این ماده با صدور احکام مربوط، محاسبه و توسط صندوق ذی‌ربط پرداخت می‌شود.

ج ـ صندوق‌های بازنشستگی ذی‌ربط مکلفند به بیمه‌شدگان ازکارافتاده کلی و یا بازماندگان واجد شرایط بیمه‌شده متوفی که شرایط برقراری مستمری قانونی در آخرین صندوق بازنشستگی را احراز نمی‌نمایند، متناسب با سنوات پرداخت حق بیمه، مستمری پرداخت کنند.

چ ـ بیمه‌شده یا بازماندگان واجد شرایط وی در استفاده از سایر خدمات، مزایا و انجام تعهدات مربوط که در این قانون تعیین تکلیف نشده است، تابع قوانین و مقررات آخرین صندوق بازنشستگی بیمه‌شده می‌باشند.

تبصره۱ـ صندوق‌های بازنشستگی و دستگاه‌های اجرائی ذی‌ربط با رعایت مفاد این ماده مکلف به پذیرش تقاضای مستمری جمع از سوی بیمه‌شده و انجام اقدامات لازم در این رابطه می‌باشند.

تبصره۲ـ سوابق بیمه‌ای افرادی که قبل از لازم‌الاجرا شدن این قانون و به‌موجب قوانین مربوط از یک صندوق بازنشستگی به صندوق بازنشستگی دیگری منتقل‌شده است و همچنین افرادی  که در گذشته به دلیل استعفا، اخراج، ترک خدمت، انفصال یا محرومیت دائم از خدمات دولتی و یا عمومی، بازخرید خدمت و یا سایر موارد از خدمت خارج شده و کسورات بیمه‌ای متعلقه را از صندوق بازنشستگی ذی‌ربط دریافت و تسویه کامل نموده‌اند، مشمول مقررات این ماده نمی‌باشند.

تبصره۳ـ مشترکان سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی وزارت اطلاعات از شمول مقررات این ماده مستثنی هستند.

ماده۷ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است به‌منظور پرداخت کامل مستمری بیمه‌شدگان موضوع ماده (۶) این قانون، زیرساختی‌های اجرائی لازم را از طریق «پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان» فراهم نماید به نحوی که هریک از صندوق‌های بیمه‌گر به‌تناسب مدت پرداخت حق بیمه، سهم مستمری خود را در وجه متقاضیان مشمول، پرداخت نماید.

تبصره ـ کلیه صندوق‌های بازنشستگی به‌استثنای سازمان تأمین اجتماعی نیروهای مسلح و صندوق بازنشستگی وزارت اطلاعات، مکلفند اطلاعات مربوط به سوابق بیمه پردازی بیمه‌شدگان و مشمولین این قانون را در اختیار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی قرار دهند. وزارت مزبور مکلف است زیرساخت لازم را برای اطلاع فرد ذی‌نفع از سوابق خود، فراهم نماید.

ماده۸ ـ آیین‌نامه اجرائی این قانون توسط وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهیه می‌شود و ظرف سه  ماه به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

ماده۹ـ قانون نقل‌وانتقال حق بیمه یا بازنشستگی مصوب ۱۳۶۵/۳/۲۷ و ماده (۱) قانون نحوه تعدیل نیروی انسانی دستگاه‌های دولتی مصوب ۱۳۶۶/۱۰/۲۷ نسخ می‌گردد.

قانون فوق مشتمل بر نه ماده و نه تبصره که گزارش آن توسط کمیسیون اجتماعی به صحن علنی تقدیم شده ­بود،  پس از تصویب در جلسه علنی روز دوشنبه مورخ یازدهم اردیبهشت‌ماه یکهزار و چهارصد و دو مجلس، در تاریخ ۱۴۰۲/۲/۱۳ به تأیید شورای نگهبان رسید.