جهیزیه (Trousseau)

آنچه که در عرف به آن جهیزیه گفته می شود، شامل وسایل مورد نیاز زندگی زوجین است که هیچ حداقل و حداکثری برای آن متصور نیست. به عبارت دیگر ” جهیزیه” بیش از آنکه یک مساله حقوقی باشد، یک مساله عرفی است اما اثرات حقوقی متفاوتی بر آن مترتب می شود. در قانون مدنی و قانون حمایت از خانواده تهیه جهیزیه به عهده احدی از زوجین گذاشته نشده است  بلکه قانون مدنی در ماده ۱۱۰۷ اینطور بیان می کند که: ” تهیه وسایل زندگی جزء نفقه می باشد و به عهده شوهر است” . بنابراین آنچه که عرفا مرسوم است و خانواده عروس وسایل زندگی را به سبب ازدواج به زوجین اهدا می کنند، صرفا جهت تعاون و همکاری زوجه در امور زندگی است. و اینکه زوجه یا پدر وی مکلف به تهیه جهیزیه است، یک امر عرفی است و از آنجایی که منشا  آن،توافق طرفین است، می توان بر خلاف باور عامه، در خصوص جهیزیه توافق نمود. همانطور که در فرهنگ و شهر های مختلف ایران، رسم دادن جهیزیه الگوی ثابت و یکسانی ندارد.کوتاه کردن بوسیله هوش مصنوعی

برای مشاوره حقوقی و انتخاب وکیل خوب در امور خانواده اینجا را کلیک کنید.

لیست جهیزیه (سیاهه)

در برخی از مناطق کشور مرسوم است که خانواده عروس پس از تهیه جهیزیه، نسبت به لیست برداری از آن و به امضا رساندن آن توسط خانواده زوج اقدام می نمایند که عرفا به این لیست سیاهه گفته می شود. این لیست می تواند در زمان بروز اختلاف بین زوجین، کمکی برای زوجه باشد زیرا با ارائه این لیست، می تواند وسایل مربوط به خود را که مطالبه نماید و در دعوای استرداد جهیزیه، به عنوان مدرک استفاده شود.

لازم به ذکر است که در خصوص وسایلی که در طول زندگی و توسط زوج تهیه می شود، اگر فاکتور خرید آن وسایل به نام زوج باشد، زوجه نمی تواند در دعوای استرداد جهیزیه، آن وسایل را مطالبه نماید.

دعوای استرداد جهیزیه

جهیزیه به عنوان مالی که عرفا زوجه برای گذران زندگی به منزل زوج می آورد، از حقوق مالی زوجه محسوب می شود و همانند مهریه در هر زمانی از سوی زوجه قابل مطالبه است. بنابراین برای استرداد جهیزیه نیازی به طرح دعوای طلاق یا هیچ مقدمه ی دیگری نیست. برای طرح دعوای استرداد جهیزیه ابتدا باید ثابت شود که اموال متعلق به زوجه است( عموما داشتن لیست وسایل زوجه به این امر کمک می کند.) دوم اینکه زوجه باید ثابت نماید که وسایل در تصرف زوج است. به این معنا که به طور مثال زوج و زوجه منزل مشترک دارند و وسایل زوجه در آن منزل است و زوج از آن وسایل استفاده می نماید.

روش های استرداد جهیزیه

در دعوای استرداد جهیزیه به چند روش می توان ادعای مطروجه را ثابت کرد:

• سیاهه یا لیست جهاز: این لیست شامل اسباب و اثاثیه ایی می شود که زوجه برای شروع زندگی مشترک با خود به منزل مشترک آورده می شود و به امضا چندین نفر از فامیل زوجین می رسد.
• فاکتور خرید: اگر زوجه لیستی از وسایل نداشته باشد، فاکتورهای خرید وسایل می تواند در دعوای استرداد جهیزیه به عنوان مدرک، ارائه شود. در نظر داشته باشید که این فاکتور ها باید به نام زوجه باشد.
• شهادت شهود: در صورت عدم وجود هیچ یک از موارد فوق، شهود که بخشی از آنها می تواند خانواده و اقوام زوجین باشد، در اثبات حقانیت زوجه نسبت به دعوای جهیزیه موثر است.

دادگاه صالح برای طرح دعوای استرداد جهیزیه

برای استرداد جهیزیه نیاز به دادخواست دارد و دادگاه صالح برای طرح این دعوا، دادگاه خانواده است. لازم به ذکر است که در برخی موارد احتمال این امر وجود دارد که زوج به دلایل مختلف، به وسایل موجود در نزد وی آسیب وارد کند.

در این موارد زوجه می تواند قبل از طرح دعوای استرداد جهیزیه، دادخواست تامین خواسته نسبت به اسباب و وسایل جهیزیه را بدوا مطرح نماید. ضمن اینکه باید خاطر نشان کرد اگر زوج آسیبی به وسایل برساند، زوجه می تواند نسبت به وسیله معیوب یا از بین رفته، مطالبه قیمت کند. در نظر داشته باشید اگر سیاهه ایی برای جهیزیه وجود ندارد، شهادت شهود در اثبات اینکه چه وسایلی از طرف زوجه به منزل مشترک آنها آورده شده است، می تواند در اثبات دعوا موثر باشد.کوتاه کردن بوسیله هوش مصنوعی

جهیزیه زن بعد از فوت شوهر

همانطور که سابق بر این گفته شد، جهیزیه از جمله حقوق مالی زن می باشد که می تواند در هر زمانی آن را مطالبه نماید. اگر زوج فوت کند، حق زوجه نسبت به وسایل و اثا البیت همچنان ثابت است و می تواند جهیزیه خود را از ورثه مطالبه نماید و اگر در این خصوص اختلافی حاصل شود، می تواند اقدام به طرح دعوی استرداد جهیزیه نماید.

جهیزیه زن بعد از فوت زوجه

از آنجایی که جهیزیه از حقوق مالی زوجه محسوب می شود، مانند سایر اموال او به ورثه زنده در زمان فوت او، به ارث می رسد. بنابراین هر یک از وراث زوجه، می توانند به اندازه سهم الارث خود، از جهیزیه زوجه، پس از فوت وی، منتفع شوند.